AT MARTINI DEBRELI HASAN

(DRAMA KÖPRÜSÜ)

Dilimizden düşmeyen türkülerden biridir Drama Köprüsü.
Kahramanlığın, meydan okumanın türkülerinden.
Ruhi Su'dan dinleyip sevmiştik ilk önce. Sonra
kahramanlığı anlatmak için, zindanlardaki
dostlarımıza selam göndermek için söyler olduk.
Debreli Hasan, Trakya'da Drama'da büyümüş ve binsekizyüzlü
yılların sonu ile bindokuzyüzlü yılların
başında Debreli lakabıyla tanınmış bir halk
kahramanı, eşkıyadır. Ege dağlarının
kahramanı çakırcalı Efe ile hemen hemen aynı
yıllarda yaşadığı tahmin edilmektedir. Bazı
kaynaklarda bu iki ünlü eşkıyanın
karşılaştığı bile söylenmektedir. Debreli
Hasan da çakırcalı gibi zenginden alan, yoksul halka
dağıtan bir halk eşkıyasıdır. Kendisi için
harcamamış, elde ettiği bütün varlığını
halk için harcamıştır. Asıl mekanı Makedonya
Dağları'dır. Yaklaşık kırk yıl boyunca bu
dağlarda hüküm sürmüştür.

Türküde adı geçen Drama Köprüsü'nü de halkın kullanması için,
zenginlerden aldıkları ile yaptırmıştır.
Debreli Hasan ve çakırcalı, devletin olduğu kadar o
yıllarda kervanlar ile ticaret yapmaya çalışan zenginlerin de
büyük korkuları olmuştur. Hala bölgede halkın
ağzından söylenen "Debreli'den geçsen, çakırcalı'dan
geçemezsin" sözü tam olarak bunu ifade etmektedir.
Debreli Hasan'ın kalabalık bir birliği yoktur. En bilineni
Karakedi lakaplı bir kızanıdır. Debreli'nin halkın
gözünde büyük bir üne ve sevgiye sahip olmasının en büyük nedeni,
yoksullara yardım etmesi ve özellikle de yoksul ama evlenemeyen
gençleri evlendirmesidir. Bir keresinde evlenmek isteyen ama bunun
için para bulamayan bir genç, yanına, tek sahip olduğu mal olan
danasını alarak satmak için pazara giderken Debreli Hasan
tarafından yolu kesilir. Debreli Hasan, kısa sürede
delikanlıdan durumu öğrenir. Gence düğün için gereken bütün
parayı verir. Ayrıca da danasını satmaması için
kendisini öğütler. Bu gibi örnekler Debreli'nin ününün büyümesine
yolaçar.

Uzun yıllar boyunca üzerine gelen birlikleri bozan Debreli Hasan,
tutsak yoldaşlarının umudu olmayı sürdürmüştür.
Adaleti ile kısa sürede Trakya'nın, daha sonra da tüm Anadolu'nun
kalbine yerleşmiştir. Adına yakılan bu türkü de
kahramanlığı, yoldaşlığı anlatır.

Drama Köprüsü Hasan, dardır geçilmez
Soğuktur suları bre Hasan, bir tas içilmez
Anadan geçilir Hasan, yardan geçilmez
At martini Debreli Hasan, dağlar inlesin
Drama Mapusu'nda Hasan, dostlar dinlesin
Mezar taşlarını Hasan, koyun mu sandın
Adam öldürmeyi Hasan, oyun mu sandın
Drama Mapusu'nu Hasan, evin mi sandın
At martini Debreli Hasan, dağlar inlesin
Drama Mapusu'nda Hasan, dostlar dinlesin
Drama köprüsünü Hasan gece mi geçtin
Ecel şerbetini Hasan ölmeden mi içtin